حکایت شهر خاموشان

قریب به یکسال است که رادیو نمایش فعالیت رسمی خود را آغاز نموده است و جذابیت های متفاوت رادیویی که بطور حرفه ای و خاص به مقوله نمایش می پردازد با وجود اینکه هنوز در ساعات خاصی از روز برنامه دارد لااقل برای من که بی اندازه علاقه مند به این موضوع هستم باعث شده تا مشتری دائمی و پر و پا قرص این رادیو باشم و مطمئنم که افراد بسیار زیادی نیز اوقات کار و بیکاری خود را با آن می گذرانند . 

همان روزهای اولیه شروع به کار این شبکه رادیویی ٬نمایشی به کارگردانی میکاییل شهرستانی از آن پخش شد به نام (( حکایت شهر خاموشان )) 

این داستان برگرفته از کتاب سند بادنامه اثر ظهیری سمرقندی می باشد . 

شیوه جذاب روایت داستان و اجراهای بی نقص صدا پیشگان آن باعث شد تا در همان قسمت اول به شدت پیگیر داستان بشوم . این قصه سه قسمت داشت که اتفاقی دو قسمت آن را موقع برگشتن از کار توی ماشین شنیدم ولی متاسفانه از قسمت سوم آن جا ماندم . 

بعد از چندین ماه دیروز که مجددا این داستان پخش شد ٬ دقیقا در همان جایی که دفعه قبل به پایان رسیده بود تمام شد و بنده برای بار دوم در خماری دانستن پایان آن ماندم . 

اگر موافق باشید داستان را برای شما نیز تعریف کنم شاید کسی پایان آن را بداند ...  

روزی بازرگانی درستکار و ساده دل به نام عماد در شهر با رفیقی قدیمی روبرو می شود . رفیق او چون از روزگار و کسب و کار عماد آگاه می شود به او پیشنهاد می کند تا تمامی سرمایه خویش را در تجارتی نو نهد و سفری دور و دراز پیش گیرد که در آن سودی چنان بزرگ است که باقی عمر را می تواند در آسودگی به سر برد . عماد بازرگان از او چون و چرای این تجارت را جویا می شود . مرد به عماد می گوید در سرزمینی دور شهری است به نام شهر خاموشان که در آن قیمت چوب صندل برابر زر است . پس عماد بازرگان تمام سرمایه خویش را فروخته و چوب صندل که چوبی گرانقیمت بوده است می خرد . صد خروار چوب صندل فراهم می گردد و سفر آغاز می کند . 

عماد بازرگان شش ماه سفر می کند تا به شهر خاموشان می رسد . 

اما بشنویم از شهر خاموشان که مردمان آن به غایت حیله گر و مکارند و در کار غریبان حیله و دغل می کنند و مالشان به خدعه و نیرنگ از کف بیرون می آورند .  

مرد شیادی به نام شریف از حال عماد بازرگان خبر می شود و حیلتی در کار می اندازد تا مال التجاره او را به مفت از چنگش بیرون آورد . 

شریف به بیرون آبادی رفته و در خرابه ای آتش می افروزد . 

عماد بازرگان که خسته از راه بیابان به نزدیک شهر خاموشان می رسد از دور آتش را دیده و به آن سوی می رود در حالیکه بوی خوش چوب صندل تمام بیابان را آکنده بوده است . شریف با او همصحبت می شود و از کار و پیشه او می پرسد . 

اما عماد که متحیر مانده است او را تماشا می کند که از روی مکر چوب صندل به آتش می نهد . 

عماد از قیمت صندل در این شهر سوال می کند و شریف به دروغ می گوید در این شهر چوب صندل چنان به وفور یافت می شود و ارزان است که خرواری از آن به دیناری می دهند و از اینروست که با آن آتش روشن کرده تا خود را گرم کند . 

عماد بازرگان بر سر خود می زند و آه می کشد و چون شریف از او علت کار را جویا می شود  

می گوید که تمام سرمایه خود را به خرید صندل داده و حال مغبون و متضرر گشته است . 

شریف خود را مردی مهربان نشان داده و می گوید حاضر است صد خروار چوب صندل عماد بازرگان را به بهایی بخرد که او کمتر زیان کند . پس با هم شرط می کنند تا تمام آن چوب ها را به یک پیاله از هر چیز که عماد طلب کند معامله کنند و عماد نیز می پذیرد . 

عماد بازرگان خسته و غمگین به شهر خاموشان وارد شده و در خانه پیرزنی به نام فتنه شبی می آساید . فتنه نان و آبی برای او مهیا می کند و چون عماد را غمگین می یابد از او علت را جویا می شود . و عماد ماجرا را تعریف می کند . فتنه می گوید که شریف مردی ناشریف و دغل باز است و تمام مال او به مفت از او ستانده و چوب صندل در این دیار ٬ بهایی برابر با زر دارد . 

پس عماد بر سر می زند و به گریه می افتد . 

فتنه او را دلداری می دهد و از او می خواهد تا صبر پیشه گیرد و غصه نخورد شاید بتوان راهی برای این حل این مشکل یافت . 

عماد علت نامگذاری نام پیرزن را جویا می شود و فتنه پاسخ می دهد که پدر و مادرش او را فتنه نام نهاده اند تا از شر فتنه مردمان حیله گر این شهر در امان باشد . و می گوید نام این شهر را از آنروی شهر خاموشان نهاده اند که مردمان آن همگی مکار و دغل کارند و هر غریبه ای که به این شهر وارد شود بایستی خاموش شود و سکوت پیشه کند ورنه کلاه از سرش برخواهند داشت و عماد بازرگان را وصیت می کند که با هیچکس از پیشه و تجارتش سخن نگوید و از ضرری که دیده است حرف نزند . 

عماد بازرگان روز بعد در شهر با سه مرد  روبرو می شود که در حال بازی نرد هستند . 

سخنان فتنه را فراموش کرده و با ایشان همصحبت می شود و ایشان نیز او را به بازی گرفته و شرط می کنند که اگر عماد پیروز شد هرچه خواست از آنان طلب کند و اگر آنان برنده شدند هرچه خواستند بایستی عماد برآورد . عماد بازی را می بازد و این سه مرد هر یک خواسته هایی محال و نشدنی از او طلب می کنند . یکی از آنها از عماد می خواهد که تمام آب دریا را به دهان بکشد و دیگری می گوید که عماد باید لباسی از سنگ برای او بدوزد و سومی که مردیست به نام نوذر و در کودکی یک چشم خود را از دست داده به عماد می گوید که باید یکی از چشمهایش را در عوض چشمش به او بدهد و چون عماد از عهده برآوردن هیچ کدام از این کارها بر نمی آید از او تاوان  

می خواهند . 

به ضمانت فتنه نیمروزی او را امان می دهند تا خواسته هایشان برآورد و چون نتوانست او را به نزد قاضی برده و از او شکوه خواهند کرد .

عماد بازرگان که مستاصل و نادم است به نزد فتنه رفته و آه و ناله سر می دهد  

فتنه باز هم او را به صبر دعوت می کند و می گوید که تمام مشکلات عالم را چاره ای هست و چون عماد راه آن چاره را می خواهد از او می خواهد که لباس مردمان شهر را به تن کرده و به نزد پیرمرد نابینایی به نام ایاز برود به شرط آنکه لام از کام سخن نگفته و دم نزند .... 

آیا کسی پایان این داستان را می داند تا ملتی را از خماری برهاند ؟