لب خوانی

به نظرم یکی از سخت ترین کارهای دنیا پیدا کردن جای پارک است .

برای ما ساکنان اطراف تهران که به شلوغی و ترافیک خیابان عادت نداریم پارک کردن ماشین هم دغدغه و مشکل خاصی ندارد و ماشین هایمان هم عادت کرده اند به استراحت در جای گل و گشاد. همین است که هر وقت می بینم مردم ماشینشان را توی یک گُله جا ، پارک می کنند و با اعصاب راحت و خیال آسوده دوبله و سوبله و دم تقاطع و روی خط عابر پیاده و ایستگاه تاکسی و اتوبوس ماشینشان را ول می کنند و می روند راستش حسودی ام می شود .

جدیدا روبروی فروشگاهی که همیشه از آن خرید می کنیم پر است از ماشین و به همین خاطر یا خیلی دورتر پارک می کنم و پیاده می روم یا اینکه از مغازه های دیگر خرید می کنم .

یکی از مغازه های جدیدی که تازه کشفش کرده ام یک خوار و بار فروشی کوچک است که

خرده ریزهای لازم را از آن می خرم .

فروشنده مغازه جوانیست کوتاه قد و اولین چیزی که توجهم را نسبت به او جلب کرد حرف زدنش بود . بسیار نامفهوم حرف می زند و نمی تواند خیلی از کلمه ها را ادا کند . چند مرتبه اول متوجه سوالاتش نمی شدم و از او می خواستم جمله اش را تکرار کند .

وقتی چیزی از او سوال می کردم زل می زد توی صورتم و با مکثی کوتاه پاسخ می داد . مانند خارجی هایی می ماند که زبان رایج یک کشور را خوب بلد نیستند و پس از شنیدن یک جمله باید اول آن را به زبان مادری خودشان ترجمه کنند تا مفهومش را درک کنند .

چند وقت پیش داشتم از مغازه اش خرید می کردم که یک دختر بچه وارد مغازه شد و ایستاد جلوی پیشخوان ... به خاطر کوچک بودن مغازه انبوهی از وسایل جلوی پیشخوان چیده بودند و دختربچه هم انقدر کوتاه بود که عملا پشت انبوه خوراکی ها دیده نمی شد و جوان فروشنده نمی توانست او را ببیند . دخترک یک خوراکی برداشته بود و مدام سوال می کرد که : عمو ! اینا چنده ؟

اما جوان فروشنده جوابش را نمی داد . دخترک هی صدایش را بالاتر می برد و بلندتر داد می زد: عمو ! عمو ! اینا چنده ؟ و جوان فروشنده باز هم پاسخ نمی داد .

تا اینکه من به فروشنده اشاره کردم و با دست دختر را نشانش دادم و جوان تازه متوجه دخترک شد و با زبان الکنش او را راه انداخت .

اینجا بود که فهمیدم جوان فروشنده ناشنواست و علت بد صحبت کردنش هم همین بوده است .

برایم جالب بود که با وجود این مشکل ،سمعک روی گوشش نداشت و همه کارهایش را با لب خوانی راه می انداخت . اگر می خواهید درک کنید که فروشندگی با این وضعیت چقدر مشکل است تصور کنید توی یک مغازه همزمان سه مشتری وارد بشوند و هر سه نفر هم از شما سوال بکنند ولی شما صدایشان را نشنوید و بایستی چشم بدوزید به لب هایشان تا بفهمید چه چیزی لازم دارند  .

جوان فروشنده با اینکه بد صحبت می کند و گاهی مشتری هایی که از معلولیت او خبر ندارند را متعجب و کلافه می کند به کارش وارد است .

چند شب پیش وقتی وارد مغازه شدم دیدم مرد دیگری پشت دخل ایستاده و مغازه پر بود از مشتری ... جواز مغازه بالای سر مرد بود و از روی عکس می شد فهمید که صاحب مغازه است . با خودم فکر کردم که توی این روزگار سخت که آدم با دو تا گوش و چشم سالم هم باید شش دانگ حواسش باشد که جیبش را نزنند و مالش را نبرند این صاحب مغازه چه دل بزرگ و قلب رئوفی دارد که اختیار مغازه اش را می سپرد به فروشنده ای که گوش هایش نمی شنود و درست و حسابی هم نمی تواند حرف بزند . توی دلم حسابی تحسینش کردم که توی این بازار بد کسب و کار و بیکاری انسانی با این محدودیت را به کار گمارده تا نانی سر سفره اش ببرد . اما چند دقیقه ای بیشتر نگذشت که تصورات قشنگم به هم ریخت . 

صاحب مغازه رفتار بسیار زننده ای با جوان فروشنده داشت .با اینکه می دانست این بنده خدا مشکل شنوایی دارد مدام سرش داد می زد و امر و نهی می کرد که فلان چیز را بیاور و فلان کار را سریع تر بکن . جوان فروشنده هم انگار اعتماد به نفسش را از دست داده باشد مثل یک پادو با عجله اینور و آنور می رفت و مدام اشتباه می کرد و مرد صاحب مغازه هم صدایش را بالاتر می برد و دعوایش می کرد .

به خودم قول داده ام هر وقت صاحب مغازه آنجا بود از او چیزی نخرم .

وقتهایی که از جلوی مغازه رد می شوم نگاهی به داخل می کنم و اگر صاحب مغازه نبود داخل مغازه می شوم و وقتی چیزی لازم دارم کلمات را به آرامی ادا می کنم تا جوان فروشنده منظورم را بفهمد و تعداد اجناس را با انگشت نشانش می دهم تا متوجه بشود .

می دانم که جوان فروشنده مرا دوست دارد . چون مشکل او را می فهمم و او هم به محض ورودم با لبخند به من سلام می کند ...